مغز عضو مهمی در بدن می باشد و نقش فرمانده در بدن را ایفا می کند. تمام دستورات از مغز صادر شده و همه عملکرد بدن تحت کنترل می باشد. در صورتی که مغز دچار اختلال شود یا آسیبی به آن وارد شود نه تنها عملکرد اعضای بدن را مختل می کند بلکه موجب مشکلات رفتاری و حرکتی در انسان می شود که بر روال طبیعی نمی باشد. در اطراف مغز و نخاع درست بین دو نیمکره مغز مایعی به نام مایع مغزی نخاعی وجود دارد که به وسیله بطن های مغز ساخته می شود. این مایع در هر ۵ الی ۶ ساعت ساخته شده و جایگزین می شود. در صورتی که به مغز یا جمجمه آسیبی در اثر ضربه وارد شود مایع مغزی نخاعی دچار نشت می شود. این اختلال باید به موقع تشخیص داده شود تا برای درمان آن اقدام شود. یکی از راه های درمان نشت مایع مغزی نخاعی آندوسکوپی سینوس می باشد.
نقش مایع مغزی نخاعی
مایع مغزی نخاعی دارای وظایفی به شرح ذیل می باشد:
- حفاظت از مغز و نخاع؛ یکی از وظایف اصلی این مایع در بدن حفاظت از مغز می باشد. این مایع مانع از ورود مواد سمی و شیمیایی به مغز و اطراف نخاع شده و مانع از آسیب رسیدن به مغز می شود.
- ایجاد تعادل فیزیکی؛ مایع مغزی نخاعی با انجام مواردی به شرح ذیل باعث حفظ تعادل فیزیکی در بدن می شود:
- جلوگیری از آسیب رساندن به مغز
- جذب مواد شیمیایی و سمی توسط مایع مغزی نخاعی
- تامین مواد مورد نیاز مغز و نخاع
علائم نشت مایع مغزی نخاعی
آبریزش بینی در صورتی که به طور مداوم ، طولانی مدت و در حالت خم کردن سر به جلو اتفاق بیفتد می تواند یکی از علائم نشت مایع مغزی نخاعی می باشد . در صورتی که این عارضه چندین هفته به طول بیانجامد باید به پزشک خود مراجعه شود. پزشک برای تشخیص این اختلال مایع مغزی نخاعی را از مغز خارج کرده و برای انجام آزمایشات خاص به آزمایشگاه می دهد. درصورت تشخیص اختلال نشت مایع مغزی نخاعی برای درمان آن اقدام صورت می گیرد.
تشخیص نشت مایع مغزی نخاعی
• تشخیص نشت مایع مغزی نخاعی معمولاً به روش های مختلف توسط پزشک صورت می گیرد یکی از روش های آزمایش مایع خروجی بینی است. پزشک با آزمایش مایع خروجی بینی گلوکز موجود در مایع را بررسی می کند در صورتی که گلوکز موجود در آن بیش از ۳۰میلی گرم باشد مایع مغزی نخاعی است.
• از دیگر راههای تشخیص نشت مایع مغزی نخاعی انجام سی تی اسکن به وسیله ی تزریق ماده حاجب غیر یونی است که نشان دهنده آسیب دیدگی به ناحیه ی غشاء می باشد.
• از دیگر روش هایی که نشان دهنده آسیب دیدگی به ناحیه ی غشاء مغز است می توان به ترشحات بی رنگ و شفاف اشاره کرد که از گوش خارج می شود.
درمان نشت مایع مغزی نخاعی
جراحی : یکی از روش های درمانی در ناحیه ی نشت مایع مغزی نخاعی جراحی با استفاده از مجاری بینی و گوش است به این ترتیب پزشک قسمت هایی که دارای پارگی غشاء هستند را از طریق مجاری بینی و گوش می بندد.در مواردی دیگر پزشک با استفاده از آندوسکوپی سینوس به درمان اقدام می کند.
بیمارانی که بر اثر نشت مایعات مغزی-نخاعی به پزشک متخصص مراجعه می نمایند، معمولاً بر اساس اتیولوژی یا عامل به وجود آورنده این اختلال تحت درمان قرار می گیرند. به طور کلی درمان هایی که برای نشت مایع مغزی-نخاعی تجویز می گردند، می تواند به دو صورت جراحی و یا دارویی باشد.
این روش درمانی شامل یک الی دو هفته استراحت در منزل می شود. بیماران معمولاً از سرفه، عطسه و بلند کردن اجسام سنگین منع می شوند.
درمان جراحی نشت مایعات مغزی-نخاعی زمانیکه سایر روش های غیر جراحی پاسخ مطلوبی حاصل نکنند، تجویز می شود. این جراحی شامل برش های سطحی و اندوسکوپی می شود. در طول جراحی مواد مخصوصی به منظور بسته نگه داشتن سوراخ های ایجاد شده در زیر جمجمه قرار داده می شود. این مواد پیوند دهنده استخوان جمجمه انواع مختلفی دارند که می توانند از بافت قسمتی از بدن برداشته شده و به قسمت مورد نظر اضافه شوند.درمان جراحی درتمام موارد خصوصا چنانچه بدنبال جراحی قبلی ایجاد شده باشد توصیه میشود مگر درابتدای ضربه مغزی از درمان محافظتی استفاده میشود اما دراین موارد نیز به محض احساس شکست درمان، بلافاصله درمان جراحی اندوسکوپی را انتخاب میکنیم.
دوره مراقبت ترشح مایع مغزی نخاعی بعد از جراحی آندوسکوپی جمجمه در بیماران مبتلا به آپنه انسدادی خواب
پیشرفت های صورت گرفته در زمینه جراحی های آندوسکوپی و میکروسکوپی، امکان مشاهده و ایجاد برش بر روی جمجمه را فراهم کرده است.
در مقایسه با روش ترانس کرانیال، روش آندوسکوپی نتایج بهتر، دسترسی بیشتر و درمان موثرتری را به همراه دارد.
اما در کنار مزایای گفته شده، روش آندوسکوپی می‌تواند عوارضی مانند آسیب عروق، آسیب عصب کرانیال و یا ترشح مایع مغزی- نخاعی را داشته باشد. چاقی از جمله عواملی است که اختمال ترشح مایع مغزی نخاعی بعد از جراحی آندوسکوپی را افزایش می دهد.
علاوه بر این، چاقی با آپنه انسدادی خواب، بالا رفتن فشار درون جمجمه و ترشح مایع مغزی نخاعی در ارتباط می باشد. آپنه انسدادی خواب، خود می تواند یکی از دلایل ترشح مایع مغزی نخاعی باشد. این اختلال به دلیل افزایش سطح کربن دی اکسید خون، منجر به گشاد شدن عروق و افزایش فشار درون جمجمه ای می گردد.
فشار هوای همواره مثبت برای درمان آپنه انسدادی خواب در نظر گرفته می شود.
آپنه انسدادی خواب، اختلالی است که در افراد با تومور غده هیپوفیز مشاهده می شود.
ادامه درمان فشار هوای مثبت در بیماران مبتلا به آپنه انسدادی خواب و در دوره نقاهت، می تواند به کنترل این اختلال کمک کند. البته توصیه می شود این درمان، چند هفته بعد از جراحی از سر گرفته شود.
تا کنون هیچ یک از بیماران مبتلا به آپنه انسدادی خواب تا ۵ روز بعد از جراحی، ترشح مایع مغزی نخاعی نداشتند و بیماران غیر مبتلا به آپنه انسدادی تا ۱۴ روز.
معمولا توصیه می شود درمان فشار هوای همواره مثبت تا ۶ هفته بعد از جراحی استفاده نشود.
خارج شدن مایع مغزی نخاعی از بینی
محل قرار گیری مایع مغزی نخاعی بین فضای مغز و نخاع محدود است و همین عامل هر گونه شکافت ایجاد شده باعث نشت مایع مغزی نخاعی و خروج آن از بینی می شود این مایع فقط از بینی خارج نمی شود گاهی امکان دارد این مایع از گوش به صورت شفاف و بی رنگ خارج شود.
نشت مایع مغزی بر اثر عوامل مختلف می تواند ایجاد شود. گاهی بر اثر آسیب های وارد شده ،گاهی به صورت جراحاتی که امکان دارد صورت بگیرد و گاهی بر اثر بی احتیاطی روی می دهد علت هر چه باشد در بعضی مواقع برای درمان نیاز به عمل جراحی مغز است.
در برخی مواقع مایع مغزی نخاعی از کف جمجمه نشت می کند و برای خارج شدن از بینی و حلق این اقدام صورت می گیرد این حالت به هنگامی اتفاق می افتد که بیمار بر اثر آسیب یا ضربه ای که می تواند بر اثر تصادف باشد منجر به شکستگی قاعده جمجمه شده است. در گذشته این نوع بیماری هیچ گونه درمانی نداشت ولی خوشبختانه با گذشت زمان و پیشرفت علمی در زمینه پزشکی توانسته ایم این نوع بیماری را درمان کنیم.
مایع مغزی-نخاعی یا CFS مایعی شفاف پروتئینی و حاوی گلوکز است و در بخش مرکزی سیستم نخاعی قابل کشف می باشد. این مایع به تنظیم دمای مغز کمک کرده و عملکرد آن را بهبود می بخشد. نشت مایع نخاعی-مغزی می تواند برای تآمین خون داخل مغز مضر باشد و ریسک ایجاد تروما را در این ارگان افزایش دهد. به علاوه این عارضه نیازمند بررسی و ارزیابی های بیش تری می باشد. زیرا نشت مایعات مغزی-نخاعی ممکن است در پی ضربه و شکستگی جمجه به وقوع بپیوندد.
این عارضه معمولاً در پی ایجاد سوراخ در ناحیه خارجی مغز، وارد شدن ضربه و یا ایجاد جراحت در سر یا مغز و جراحی سینوس به وجود می آید.
نشت مایعات مغزی-نخاعی
برخی از مهم ترین عوارض نشت مایعات نخاعی به شرح ذیل می باشند:
• سردرد
• خروج مایعات از بینی
• مننژیت
• اختلالات بینایی
• وز وز گوش
سلام خسته نباشید ببخشید یه سوال داشتم حدود یه هفته است که سر درد و سر گیجه دارم و زمانی که بلند میشم یا راه میرم تشدید میشه و آبریزش بینی هم به رنگ نارنجی و اکثر اوقات سفید مثل آب میمونه تشخیص شما چی میتونه باشه؟؟؟؟؟؟؟ممنون
سلام مسلما بدون معاینه وبررسی از نزدیک امکان نظر قطعی نیست
ایا اگر قطره های مخصوص شتشوی گوش را چند روز استفاده کنیم و به دلایلی نتوانیم جهت شستشوی
گوش مان نزد دکتر برویم مشکلی برای گوش ایجاد میکند.
سلام گوش پُرتر میشه.
اگر پزشک تجویز کرده، خیر.
سلام وقتتون بخیر،
من یه دفعه از سوراخ راست بینیم اب زردرنگ خارج شد،یکطرفه هست، با مزه ی شور،
هیچ علائم دیگه ای هم ندارم،،،
فقط دیروز یه ضربه به سرم خورد،
البته سرما خورده بودم،، ولی تازه خوب شدم،،
ممکنه نشستcsf باشه؟؟؟
سلام.
بعیده اما اگر ادامه داشت حتما برای بررسی اقدام کنید.
سلام من چند هفته پیش به سرم قسمت جلویی یه ضربه وارد شد و چون کلاه کپ معمولی گذاشته بودم و حس کردم ضربه خیلی خفیف بود تا اینکه پس از گذشت یک ربع یا بیشتر احساس بی حالی و کسالت میکردم حتی مچ دست و پام بی حس و سوزن سوزن میشد و سر گیجه و سردرگمی خفیفی داشتم و موقع راه رفتن یکم تعادل نداشتم، رنگم پریده بود و گوشمم وزوز میکرد و چند قطره از یک سمت گوشم آب اومد نمیدونم چرا ولی زود بند اومد بی قرار و مضطرب بودم تاری دید مختصر هم داشتم خستگی و دشواری در تمرکز هم داشتم ولی نه به اون صورت ولی یکم زورم میومد تو تمرکز و همچنین یکم حالت تهوع داشتم ولی بعد از گذشت یک روز با اینکه خیلی دیر از خواب بیدار شدم نسبت به روزهای عادی ولی همه علائم بر طرف شده بود به جز این که وقتی از پله ها پایین میومدم احساس میکردم مچ پای چپم کمی منقبض و سست و منقبض شده بود که اونم در کمتر از دو روز برطرف شد بعد از یه هفته یه سردرد ملایم داشتم که رفتم دکتر گفت چون بیهوش نشدم استفراغ هم نکردم و دو هفته از وقوع حادثه گذشته چیز نگران کننده ای نیست و دو تا آمپول واسم تجویز کرد بعد از اون هیچ علائمی ندارم الان چند هفته گذشته و من هیچ علائمی ندارم ممکنه که خونریزی مغزی کرده باشم و همچنین ممکنه که ضربه مغزی شده باشم ؟یا جمجمه در اثر ضربه شکسته شده باشه؟ آیا خطری منو تهدید میکنه یا نه؟ ۲۳ سالمه
سلام معاینه کامل اعصاب شدید؟
سلام خسته نباشید 🌺
من خودم قرص دپاکین و تگاتارد مصرف میکنم بعضی وقت ها سر گیجه و سر دردی
در یک طرف مغز سمت راست مخصوصا وقتی سرمو پایین میگیرم درد عجیبی
میگیره وقتی چشمم رو محکم می‌بندم درد ساکت میشه تا دیروز با بچه ام بازی
میکردم سرمو پایین گرفتم ناگهان سوزش عجیبی از سمت راست بینی تا نیم کره
سمت راست مغزم احساس کردم و بعد از اون پانزده تا بیست قطره آب بینی ام که
زرد رنگ بود از یک طرف بینی ام بیرون آمد و تا الان که ۲۴ ساعت میگزره هنوزم درد
خفیفی دارد🌺
ممنون میشم راهنماییم کنید دکتر خودم تهران است آقای قره گوزلی
سلام یک بار خیلی مهم نیست.
سلام من هم یه بار ناخوداگاه از سوراخ بینیم خونابه به حالت قطره قطره خارج شد و بعدش همون سوراخ بینیم سوزش بدی گرفت که خوب شد.دوباره فرداش این اب بینی به رنگ نارنجی خارج شد و بعد از اون هر چند روز یه بار به صورت زرد رنگ خارج میشد .گاهی که مثلا یه هفته نمیومد یه باره با سرعت بیشتری خارج میشد به نسبت روزایی که فاصله خارج شدنش کمتر بود
دکتر که رفتم سی تی اسکن معمولی انجام دادم گفتن تو این سی تی که مشخص نیست نشتی هست یا نه اما چون یه کیست نسبتا بزرگ تو سینوس همون طرفی که آب زرد خار ج میشه بود گفتن احتمالا از اونه .گفتن چون اب رنگش زرد هست محتویات کیست هست که هی تخلیه میشه و دوباره ترمیم میشه و مایع نخاعی باید حتما شفاف باشه و بی رنگ
خلاصه یه اسپری بینی ویوانلا و یه سرم شستشو تجویز کردن .الان یه هفته گذشته و همچنان هر چند روز یک با ر ااین مایع خا ج میشه و شبا وقتی به جهت مخالف مزخوابم همین مایع زرد داخل حلقم میریزه البته مداوم نه .یکی دو سری میریزه و تموم مشه
من هرازگاهی احساس میکنم پشت سرم درد میگیره و صدای باد از گوشم میشنوم الان واقعا نمیدونم چی کار کنم سه هفته درمان رو ادامه بدم و برم با اندوسکوپی بینیم رو ببینن بعد سه هفته یا دوباره برم پیش متخصص مغز و اعصاب
به نظر شما یه کیست میتونه این همه مصیبت ایجاد کنه؟کیست رو هم گفتن کیست شایع و بی خطری هست فقط برای من بزرگتر هست که گفتن اگه علائم ادامه داشت جراحی میکنن .
سلام پاره شدن کیست علائم مشابه ایجاد می کند. نتیجه سیتی اسکن رو میشه دید
سلام .یعنی ممکنه کیست هی پاره بشه و ترمیم‌بشه؟ الان تقریبا هفته ای یه بار آب خارج میشه
اوایل چون شبها به سمت مخالف نمیخوابیدم (از ترس اینکه مایع نخاعی باشه و مانع خروجش بشم😶چون اکثرا وقتایی که سمت مخالف سوراخ بینی میخوابیدم دفعات خروج آب بیشتر میشد) هر وقت آب خارج میشد قطره قطره بود حتی تو شدیدترین حالت هم قطره قطره اما با سرعت زیادتر بوود اما الان از وقتی که مشخص شده علت این آب ریزش احتمالا ،کیست هست به سمت مخالف هم میخوابم و وقتی آب میخواد خارج بشه با سرعت خیلی زیاد و حالت شره داره نه قطره ای .انگار نصف لیوان یهو اب با سرعت از بینیم خارج میشه😢
میخواستم ببینم ممکنه این آب مایع نخاعی باشه و کیست مسبب این آب نباشه؟
سلام. خروج مایع مغزی چه دیده بشه چه دیده نشه فرقی نداره، یه اندازه خطر داره.
خود سینوزیت و آلرژی بطور شایع تر خروج آب داره. تا بررسی نشید تشخیص اصلی امکان پذیر نیست.
با سلام و خسته نباشید خدمت خانم دکتر محترم.من یه چند سالی هست که به این بیماری مبتلا شدم.نشت مایع مخاط مغزی.تمامی علایم این بیماری رو ندارم مثل سرگیجه و سر درد و….فقط به صورت آبریزش از بینی هست.فقط بعضی وقتا یکم احساس سنگینی میکنم تو سرم.میشه منو راهنمایی کنید.ممنون از شما
سلام نشت معمولا سابقه از ضربه چاقی ویا جراحی دارد
وباید بسیار شفاف باشد
سلام
پدرم ناگهانی مقدار زیادی آب از بینیشون اومده و هیچ ضربه ای به سرشون وارد نشده
فقط سر درد های ناشی از درد سینوس ها دارن هرازگاهی آیا میتونه مربوط به این حالت وخیم باشه؟
با سلام
بعد از بررسی از نزدیک مشخص میشود
سلام وقت بخیر
من الان نزدیک به یک ماهه وقتی سرم رو به پایین میشه یه آب شفاف حبابی از بینی سمت راستم خارج میشه ممنون میشم دلیلش رو بهم بگین و راهنمایم کنید
سلام من اکثر مواقع که عطسه میکنم عادت دارم داخل بینی کنترل کنم عطسه رو. جدیدا یه موردی که برام پیش اومده و خیلی هم تکرار میشه بعد از عطسه دود سفید رنگی مثل دود سیگار از دماغم میاد . خیلی مقدارش زیاد نیست در حد یک ثانیه اونم به اندازه مقدار کمی از باز دم از دماغ . دلیلش چی میتونه باشه ؟